De Duitse Energiewende is de facto afgeschreven

Zondag 20 maart 2016

Een gastbijdrage van Gert-Jaap van Ulzen

De Duitse Energiewende heeft de afgelopen week weer een ernstige knauw gekregen. De CO2 uitstoot daalt niet, maar stijgt door de energie transitie en wel met 1,1% naar 912 miljoen ton. En dat zal in de toekomst alleen maar meer worden. Bedenk daarbij dat de winter van zowel 2014 als 2015 niet bijzonder veel voorstelden, de kachel heeft amper aangestaan.

CO2-Duitsland-2015

CO2 Duitsland

Die stijging is goed verklaarbaar. Het toevoegen van groen elektriciteitsvermogen aan de energiemix vervangt namelijk geen zogenaamde baseload. De kolen- & gas centrales blijven gewoon staan, zij pruttelen rustig door. Duitsers willen immers ook stroom wanneer het niet waait of wanneer het donker is.

Het toevoegen van al dat wind- & zonvermogen heeft wel een aantal ongewenste neveneffecten. Er wordt veel meer stroom geproduceerd dan er vraag naar is en dus zijn de marktprijzen voor stroom geïmplodeerd. De ‘fossiele’ centrales kunnen domweg door gratis stroom logischerwijze niet meer rendabel produceren en het groene overschot wordt vrijwel gratis geëxporteerd. (in 2015 50 teraWattuur).

De Duitse overheid staat dan ook voor de keuze de energiemaatschappijen te betalen voor het beschikbaar houden van de fossiele capaciteit dan wel frequente stroomuitval te accepteren. Dat betekent dat duurzame stroom subsidies (in 2015 al € 27 miljard) aangewend moeten gaan worden om fossiele centrales te gaan subsidiëren.

Dat de stroom rekening daar niet lager van wordt moge duidelijk zijn. De Duitse consument kan de rekening nu al amper betalen en illegale houtkap tbv de kachel is nu al schering en inslag. De Energiewende heeft als gevolg dat de Duitse boswachters in het weekend vooral overuren maken.

Om de kosten van deze energie transitie in de hand te houden zijn in de afgelopen jaren de garantieprijzen voor bijvoorbeeld zonne-stroom verlaagd van € 0,50 naar € 0,30 cent per kiloWattuur. Na 2012 is er dan ook bij onze oosterburen nog amper zonnestroom bijgekomen, het toevoegen van zonnepanelen is weer terug op het niveau van 2003.

Zonnestroom-DL-2015

Zonnestroom Duitsland

Het werkelijke probleem van de Energiewende is dan ook niet het opwekken van groene stroom maar het opslaan daarvan. Daarvoor zijn grofweg nog een 6000 stuwmeren in Duitsland nodig, alleen is daar geen ruimte voor. De met veel bombarie aangekondigde Tesla 10 KwH powerwall batterij is zowel te klein als te duur en afgelopen week stilzwijgend/stiekem van de markt gehaald (discontinued). Met elektrische auto’s de stroom opslaan, kan voorzien in circa 7% van de stroombehoefte en dat is dan nog geen 1,5% van de energiebehoefte.

De Duitse consumenten waakhond (ACM) begint zich nu ook te roeren. Tijdens een hoorzitting over energie in de EU commissie werd er door deze autoriteit een interessant voorstel gedaan. Schaf de voorrang op het net voor groene stroom af, schaf de subsidies op groene stroom af – en maak de groene stroom leveranciers verantwoordelijk voor de leveringszekerheid (baseload). Of te wel, laat de groene stroom leveranciers fossiele stroom inkopen wanneer het niet waait. En daarmee de ‘back up’ kosten verdisconteren in de marktprijs voor groene stroom. Al dan niet gecombineerd met een CO2 belasting.

Ook de Duitse werkgevers hebben inmiddels in de gaten dat met de huidige Energiewende de klimaatdoelen nooit gehaald kunnen gaan worden. En met het verschijnen van de AfD op het politieke toneel, zit Merkel volkomen klem. Draagvlak voor de Duitse energie transitie was er slechts totdat de rekening daarvan in de bus viel. De Duitse Energiewende in haar huidige vorm is de facto afgeschreven.

Dit artikel verscheen ook op http://gertjaap.van-ulzen.nl/blog/?p=1615